Duygu'Seli~
03-09-2009, 05:21
Ebced; İslamiyetin kabulünden ve Arabistan'da Hint Sayıları kullanılmaya başlanmadan önce hesap yapabilmek için harflerin rakkam olarak kullanıldığı bir sayı sistemidir. Çağdaş ondalık sayı sistemi olan Hint sayıları çıktıktan sonra hesap yapmak için uygun olmayan ebced terkedilmiştir. Arap alfabesiyle yazılan bir yazıdaki harflerin sayısal değerlerinden tarih bilgisi gibi gizlenmiş bilgileri çıkarmaya yönelik çalışma yapanlar da olmuştur.
Alfabenin her harfine bir sayı değeri vermek; ve bir kelimeyi oluşturan harflerin toplam sayı değerini, anlatılmak istenen bir olayın tarihine denk düşürmektir. Böylece, ebced hesabıyla belirli bir tarihi anlatan kelimelere veya satırlara baktığımızda karşımızda herhangi bir rakam göremeyiz; kâğıdı, kalemi de ele alıp o kelime veya satırın her harfinin sayı değerini özel şekilde birleştirerek sonucu bulmamız gerekir.
elif: 1 be: 2 cim: 3 dal: 4 he: 5 vav: 6 ze: 7 ha: 8 ti: 9
ye: 10 kef: 20 lam: 30 mim: 40 nun: 50 sin: 60 ayın:70 fe: 80 sad:90
kaf:100 ri: 200 sin:300 ta: 400 se: 500 zel: 600 dal: 800 gayın:1000
Gelmiş idi cami-e bir bi-namaz
Sârik imiş kim yiye yazdı dayak
Söyledi târihini kayyim anın
Kaçdı pabuç hırsızı yalın ayak
Son mısranın bütün harflerinin değerleri toplanınca 1212 sayısı elde
edilir. Bu sayı 'tarih-i tam' yöntemine göre elde edilmiş olan Hicri
tarihdir.
Nice kendi gibi iri sıçanı
Bir ısırmakla iki böldü kedi
Kuyruğu dikti dedim tarihin
Farenin hasretinden öldü kedi
kıtasının dördüncü mısraı kedinin ölüm tarihini vermektedir. Burada
'tarih-i tam' usulu ile ebced hesabı şöyle yapılmıştır: فاره نك
farenin: 80 + 1 + 200 + 5 + 50 + 20 = 356 حسرتندن hasretinden: 8 + 60 +
200 + 400 + 50 + 4 + 50 = 772 اولدى öldü: 1 + 6 + 30 + 4 + 10 = 51 كدى
kedi: 20 + 4 + 10 = 34 Bu sayıların toplamı 1213 yapar. Ancak 'kuyruğu
dikti' cümlesi bunu değiştirir. Dikilmiş kuyruk 1 değerde olan elif
harfini ifade ettiği için, bu toplam sayıya 1 ekleneceğini ima edilir.
Böylece kedinin ölüm yılı için düşürülen tarih, 'tarih-i tam'
değerinden 1 fazla olarak 1214 olur.
gencislam
_alıntı_
Alfabenin her harfine bir sayı değeri vermek; ve bir kelimeyi oluşturan harflerin toplam sayı değerini, anlatılmak istenen bir olayın tarihine denk düşürmektir. Böylece, ebced hesabıyla belirli bir tarihi anlatan kelimelere veya satırlara baktığımızda karşımızda herhangi bir rakam göremeyiz; kâğıdı, kalemi de ele alıp o kelime veya satırın her harfinin sayı değerini özel şekilde birleştirerek sonucu bulmamız gerekir.
elif: 1 be: 2 cim: 3 dal: 4 he: 5 vav: 6 ze: 7 ha: 8 ti: 9
ye: 10 kef: 20 lam: 30 mim: 40 nun: 50 sin: 60 ayın:70 fe: 80 sad:90
kaf:100 ri: 200 sin:300 ta: 400 se: 500 zel: 600 dal: 800 gayın:1000
Gelmiş idi cami-e bir bi-namaz
Sârik imiş kim yiye yazdı dayak
Söyledi târihini kayyim anın
Kaçdı pabuç hırsızı yalın ayak
Son mısranın bütün harflerinin değerleri toplanınca 1212 sayısı elde
edilir. Bu sayı 'tarih-i tam' yöntemine göre elde edilmiş olan Hicri
tarihdir.
Nice kendi gibi iri sıçanı
Bir ısırmakla iki böldü kedi
Kuyruğu dikti dedim tarihin
Farenin hasretinden öldü kedi
kıtasının dördüncü mısraı kedinin ölüm tarihini vermektedir. Burada
'tarih-i tam' usulu ile ebced hesabı şöyle yapılmıştır: فاره نك
farenin: 80 + 1 + 200 + 5 + 50 + 20 = 356 حسرتندن hasretinden: 8 + 60 +
200 + 400 + 50 + 4 + 50 = 772 اولدى öldü: 1 + 6 + 30 + 4 + 10 = 51 كدى
kedi: 20 + 4 + 10 = 34 Bu sayıların toplamı 1213 yapar. Ancak 'kuyruğu
dikti' cümlesi bunu değiştirir. Dikilmiş kuyruk 1 değerde olan elif
harfini ifade ettiği için, bu toplam sayıya 1 ekleneceğini ima edilir.
Böylece kedinin ölüm yılı için düşürülen tarih, 'tarih-i tam'
değerinden 1 fazla olarak 1214 olur.
gencislam
_alıntı_