Bu başlık altına rastladığım bir metni eklemek istiyorum.
Alıntı yaptığım yer Ahmed Avni Konuk'un Fususul Hikem-Hud Peygamber fassı şerhinden..
Bu surette "halk" dediğimiz şey vehmî ve i'tibârî bir şey oldu; ve "abd" dediğimiz şey dahi bu mevhûm olan halkta, meşhûd olan Hak oldu. Binâenaleyh bu hakikata muttalî' olan mü'minler ile ehl-i keşf halkı taakkul edip Hakk'ı his ve müşahade ettiler. Fakat bu iki sınıftan mâadası, ya'nî ehl-i hicab olan hukema ve ulema-i ilm-i kelâm ve fukaha ve erbab-ı zevahir ve avamm-ı halk Hakk'ı taakkul edip, halkı müşahade ettiler. Onların indinde vücud-ı Hak başka ve vücud-ı halk başkadır. Binaenaleyh bu taife hicablarının kesafeti hasebiyle ayrı ayrı iki vücud isbat etmiş olurlar; ve vücud-ı Hakk'a vücud-ı halkı teşrik (iştirak etme) ederler.
Gariptir ki Hz. Şeyh'in tesbihine ittibaan biri çıkıp "Bu halkın vücudu Hakk'ın aynıdır" kavliyle tevhid-i sırftan bahs etse tekfir ederler. İşte bu taifenin ilmi tuzlu su gibidir. Çünkü onları dinleyen teşne-i hakayıkı kandırmaz. Fakat evvelki taifenin ilmi tatlı ve leziz su gibi olduğundan içenleri kandırır ve hahiş-keran-ı maarifi doyurur.
|