[fican]

Nil Nehri’nin mevcudiyetinden habersiz bedevi Mısır Sultanı’nı ziyaret için çok kıymetli hediye bir desti su ile ziyarete gitmişti, bedevi için çok değerli olan bir desti su “herkes için aynı değeri taşıyor” zannı ile.
Nil Nehri’nin karşı yönünden geçtiği için Nil’in mevcudiyetinden habersiz, “Mısır Sultanı’nın da su ihtiyacını temin ettim” zevki bedeviyi hakikat yoksunu, gülünç olan varlıklı kılmıştı. Tavırları açık gösteriyordu bedevinin bilgisizliğini.
Şahsi akıl ve mantığının ölçüsü ile ne yaptığının bilincinde olmayan bedevinin bu tavrını garipseyen Sultan hoşgörü ile karşıladı. İyi anlamıştı bedevinin Nil’den habersiz yaşadığını.
Sultan taltif etmişti bedeviyi “hediyenin değerlisini bulmuşsun” diye. Adamlarına emir verdi “giderken misafiri Nil’in yanından götürün” diye.
Öyle oldu. Bedevi Nil Nehri’ni görünce inanamadı. Tetkik etti. Baktı. İçti. Sordu:
“--Her zaman bu su burada bulunur mu” diye.
“--Evet, hep akar” dediler.
Yapmacık varlık gösterilerinin mahcubiyetinin etkisi altında fenalık geçiren bedevi feryat edercesine:

“--Ne büyüksün, ey Sultanım! Benim bilgisizce tutumumu yüzüme vurmadın, ey settare’l-uyub! Ben bir testi suyun varlığı ile varlık iddia ederken, enaniyet ukalalığıma sabır gösterdin de, Nil Nehri’nin mevcudiyetini gizli tuttun. Ben haddini bilmezin bilgisizliğime tahammül gösterdin. Nil’in mevcudiyetini de sen gösterdin. Göstermese idin ayıbım olan bu varlık ve çirkin enaniyetten nasıl kurtulurdum? Yaratanıma kulluk vecibemi yerine getirmemin zevkine nasıl ererdim? Benim perdemi açtın. Artık bir katranın esiri olmam! Zira ummanı gördüm...”

Ya Rab! Bize ezel meclisinde bir damla ilim vermiştin; bu damlayı varmak için yanıp tutuştuğu ummana sen eriştir!...

PİRİ GALİBİ