Kaynak ekrembuğraekinci.com.
Osmanlıda cuma namazı
Hutbe, mihrabın sağında yüksek bir yerde okunur. Bugünki 12 basamaklı mermer minberi, Sultan III. Murad, 1591’de İstanbul’dan göndermiştir. Minbere perde asmak Halife Muaviye’den kalmadır. İslâm âleminde ahşap mermerden güzel oymalarla süslü, minberler yapılmıştır. Kurtuba Câmii’nin minberi altındı. Kurtuba düşünce, İspanyollar yağma ettiler.Halifelerden Hazerât-ı Ömer, Ali ve Muaviye’ye câmide suikast yapılmıştı. Hazret-i Osman zamanından itibaren, halkın sokulmadığı ayrı bölümler yapılarak umerâ namazlarını burada kılmışdır. Osmanlılarda buraya , hünkâr mahfili denilmiştir. Padişah maiyetiyle Cuma selâmlığına çıkar; her hafta bir büyük câmide Cuma namazı kılardı. Namazdan sonra padişah, devlet ricâlini hünkar mahfilinde kabul ederdi. Fevzi Çakmak, Anadolu’ya geçmeden Sultan Vahideddin ile Cuma namazında hünkâr mahfilinde görüşüp hususî talimatlarını almıştır
Osmanlı padişahları Cuma namazına Cuma Alayı gibi merasimlerle giderlerdi.Cuma Alayı” veya Cuma Selamlığı” denilirdi. Padişahlar, Ayasofya Süleymaniye, Bayezid, Sultan Ahmed ve Eyüp gibi selatin camilerde,merasimle cumayı kılardı
padişahların halkla yüzyüze geldikleri Cuma selamlıklarında, halk padişaha dilek ve şikayetlerini iletirdi. Merasim taburu, göz alıcı kıyafetleri ile padişahın çevresinde yürür, halk ise dilek ve şikayetlerini yazılı olarak uzatırlardı. Padişahın yakın hizmetlisi bunları padişaha sunardı. hükümdar ile halkı bütünleştiren Cuma selamlığı, büyük önem taşımaktaydı.*Padişahın Cuma selamlığına at üzerinde giderdi II. Abdülhamid, hastalığı dolayısıyla, saltanat arabasıyla merasimlere katılırdı. cuma camisi belirlenir, yeniçeri ağası hünkar mahfiline seccade serdirip kontrol ederdi. gidilecek camiye kadar, askerler yerleştirilirdi. padişah, etrafına selam verdikçe askerler kolları göğüslerine çapraz kavuşturarak öne eğilirler, saygı selamında bulunurlardı. merasime katılmak mecburiyetinde olanlar saray avlusunda padişaha mevkiileri nisbetinde iştirak ederlerdi.*
|