Kaynak tdv islamansiklopedisi.info Mİ‘RAC
*İsrâ ve mi‘rac bedenen ve uyanık halde gerçekleşmiştir. âyette geçen “abd” kelimesi Hz. Peygamberdir; sübhâne olayın azametine işaret eder. İsrâ ve mi‘rac rüyada gerçekleşseydi sıradan bir hadise olur, Kureyşliler inkâr etmezdi. Sana gösterdiğimiz rüya-yı ... insanlar için imtihan yaptık” âyeti ve rüya” kelimesi gözle görmektir İsrâ ve mi‘racın ruh ve bedenle gerçekleştiğini savunanlar deliller getirmişlerdir*Fahreddin er-Râzî, güneş ve gezegenlerin çok hızlı hareket ettiğini söyleyerek Allah’ın dilemesiyle hıza ulaşmanın mümkün olduğunu söyler. Hz. Peygamber’in mi‘racı inkar edilirse Cebrâil’in yeryüzüne inişine bakmak gerekir İslâm filozofları, gök cisimlerinin nüfuz edilmesi imkânsız kütleler oluşundan mi‘racın bedenen gerçekleşmesine itiraz etmişlerdir kelâmcılar ise cisimlerin aynı özellikte ve yapıda olduğunu, Mi‘racın bedenen meydana geldiğini Allah’ın irade ve kudretinin her şeye yeteceğini savunmuşlardır mu‘cizevi ilâhî âyetlerdeki hadiseyi akılla açıklamak kolay değildir
*İsrânın ruhen gerçekleştiğini benimseyenler Hz. Âişe’nin, “Resûlullah’ın bedeni yerinden ayrılmamış, ruhen yolculuk yapmıştır” Muâviye’nin, “İsrâ Allah’tan gelen sadık bir rüyadır Buhârî ve Müslim’de yer alan, uyku ile uyanıklık arası bir halde yatağımda yatıyorken, şeklindeki ifadelerini kaynak göstermektedir *Âyette geçen “abd” kelimesi ruhtur insan bedeni değişir değişmeyen ruhtur. İsrânın ruhen gerçekleşmesi olağan üstü bir hadise değildir mi‘rac fevkalâde bir hadisedir her ruha nasip olmaz İsrâ sûresinin 60. âyetindeki geçen “rüya” kelimesi rüyanın gözle görmeyi değil düşte görmeyi ifade ettiği sonucuna varılmıştır
*İbn Kayyim e göre Hz. Âişe ve Muâviye olayın uykuda değil ruhen vuku bulduğunu söylemişdir. Uyuyan kimsenin gördükleri uyanıkken algıladıklarından ibarettir miracta aleyhisselam gökyüzüne çıkarıldığını görür, ancak ruhu yükseltilmez. *Miracta iki farklı görüş vardır biri ruh ve bedenle, diğeri ise sadece ruhen mi‘raca çıktığını söyler biri mi‘racta ruhun yolculuk yaptığını kastetmiştir Şah Veliyyullah ed-Dihlevî ruh âlemiyle maddî âlem arasında berzah bulunduğunu, mi‘racın bu âlemde bir yolculuk olduğunu belirtmiştir
*Çağdaş müellifler de isrâ ve mi‘racın ruhen gerçekleştiği kanaatindedir. Şiblî Nu‘mânî, İsrâ sûresinin ilk âyetindeki “abd” kelimesinin ruh olduğunu söyler. insan bedeni her an değişir kalıcı olan ruhtur. mi‘rac daki Mescid-i Aksâ’nın dışındaki mekân ve hadiseler ruhanî âleme aittir.mirac ruhun maddeden sıyrılarak melekût âlemine yapılan yolculuktur. *İsrâ sûresinin 60. âyetindekj rüya insanlar için imtihan vesilesidir Şiblî’ye göre mi‘racın uyanık halde gerçekleşmesini zorunlu kılmaz. imtihan olağan üstü değildir Muhammed Hamîdullah Uyku ile uyanıklık arası bir durumda idim” ifadesinden miracta Hz. Peygamber’in tam şuur halinde, fakat ruhunun hâkimiyetinde gerçekleştiğini söyler
|