Sinop Alaeddin Camii,*
*Sinop*şehir merkezinde*yer alan Selçuklu eseridir
Adını ünlü*Anadolu Selçuklu*sultanı*I. Alaeddin Keykubad'tan alan cami, Kuzey Anadolu’da ki en büyük Selçuklu camisidir. Merkezde, Sakarya Caddesi üzerinde; Hükümet Meydanı'na yakındır Sinop hamamı ve*Pervane Medresesine yakınındadır. “Arap camileri” adı verilen, uzun saf tutmaya uygun, enine nefli ve geniş avlulu en eski cami tipindedir Ulu Cami” olarak da anılır
Camin yapım yılı, özellikleri ve yaptıranı kesin olarak bilinmez. Tahtını kaybedip Selçuklu hizmetine giren eski*Ahlat şah hükümdarı Atabeg Ayas’a Sinop’un fethinden sonra Selçuklu hükümdarı I. Keykubad inşa ettirildiği 1261’de Trabzon Komnenosları’nın saldırısında yıkıldığı, 1268’de Pervâne Muineddin*tarafından eski temelleri üzerine yapıldığı kuvvetli bir ihtimaldir
*1385 ve 1861 de onarımlar geçiren yapı 2008-2009 da restore edilmiştir. Avluda* Candaroğulları*türbesi bulunur. en eski kitabesi 1268 tarihlidir ve caminin Pervâne Muineddin tarafından yaptırıldığını yazar. İç Kalede eski Ahlatşah hükümdarı Atabeg Ayas’ın ktiabesi bulunur. Ahlatşahlar Beyliği’ne II. Sökmen’in veliaht ettiği Atabeg Ayas, saray darbesiyle hükümdarlıktan uzaklaştırılmış ve Anadolu Selçukluları’nın hizmetine girmiştir*I. İzzeddin Keykavusla Sinop’un fethine katılan Atabeg Ayas şehrin surlarının tamiri ve yenilenmesinde görevlendirilmiştir 1215’ten 1230’a kadar inşa edilen en önemli Selçuklu yapılarında görev yapan Atabeg Ayas’ın inşaatlarda Güneydoğulu veya Suriyeli mimar ve ustaları çalıştırmıştır
*Sinop ulu cami Arap mimarisi ve Artuklu*modeline uygun inşa ettirilmiştir. 1261’deki Trabzon Komnenosları’nın saldırısında bütün bina tahrip edildi. Alaeddin Camisi’nin de yıkıldığı düşünülür. Cami, 1268’de de Muînüddin Pervâne tarafından eski temelleri üzerinde yapılmıştır. Candaroğlu* Bayezid Bey 1385 de onarım ve Candaroğulları Türbesini yaptırdı mihrap ile minberin*İsfendiyar Bey 1430 da yaptırdı. 1709 ve 1725 de mihrap önü kubbesiyle çatı tamir edildi 1853 depreminde cami kubbesi çökmüş, Evliya Çelebi'nin methettiği minber yıkılmış ve parçaları İstanbul'daki*Çinili Köşk'e götürülmüştür. *Abdülmecid zamanında 1848’de tamir edilmiştir Sinop mutasarrıfı Tufan Paşa tarafından sağlamlaştırılmış son cemaat yeri ile kadınlar mahfili ve minber yenilenmiştir.1946 ve 1950
2008–2009 da onarımdan geçmiştir Cami erken dönem*İslam mimarisidir. 66 m uzunluk, 22 m genişlikle dikdörtgen planlıdır.*beş kubbesi vardır.
Cami önünde 66X44 m ebatında geniş bir*avlu bulunur. Mermer mihrap, Selçuklu tarzında süslemelere sahiptir. Ayet-El Kürsi*çevrelenmiştir.
Evliya Çelebi'ye*Bursa Ulu Cami*minberine benzettiği bitki motifleriyle bezenmiş orijinal minberin yerine 19. yüzyılda yapılmış minber bulunmaktadır.
Kaynak kültürportalı.gov.tr
GÖK MEDRESE-Amasya
Cami, medrese ve türbeden oluşan kapalı bir külliyedir.*Amasya Valisi Seyfeddin Torumtay tarafından 1267’de yaptırılmıştır. Sekizgen biçimli türbe mavi sırlı tuğlalardan dolayı Gök*Medrese adını aldı*Hem cami hem medrese olarak kullanılan dikdörtgen planlı yapının kalın duvarları kesme taştandır. Caminin büyük, beşik tonozlu, eyvanlı bir girişi vardır. geometrik motiflerle süslü ana kapının yanındaki pencereler Selçuklu taş işçiliğinin en güzel örneklerindendir. Ağaç işçiliğinin güzel bir örneği olan kapısı Amasya Müzesi’nde sergilenir.*İç mekan, on beş bölümden oluşmaktadır. Bölümler sivri kemerler kubbe ve tonozlarla örtülüdür. mihrap basit görünümdedir. Mimarisi ve süslemeleriyle Selçuklu sanatına örnektir türbe kare planlı sekizgen biçimlidir yüksek kasnaklı, tuğla bir külahla örtülüdür.
Kaynak flickr.com
Ulu Cami - Ayaş
Ayaş Belediye Meydan’ındaki Ayaş Ulu Camisi Ayaş’ın en eski ve büyük camisidir XV.yüzyıl eseridir Dikdörtgen planlı cami moloz taştan yapılmış üzeri kırma çatı ile örtülmüş.İbadet mekanı üçer ahşap sütun ile üç nefe ayrılmış. İçerisi kıble duvarında altlı üstlü ikişer, doğu ve batı yönünde altta üçer, üstte ikişer pencere ile aydınlatılmıştır. Mihrap dışa çıkıntılı olup, Ankara camilerinde olduğu gibi ahşaptan. Caminin en dikkati çeken yanı ahşap minberi. XV.yüzyıl ahşap minberlerine örnektir kündekari tekniği uygulanmış. Caminin doğu duvarında kesme taştan minaresi vardır
Kaynak dergipark.gov.tr
Ayaş Ulu Camii,
Ankara'nın Ayaş Beli'nin batı eteğinde, Sakarya Nehri'nin Ayaş Suyu'nun kenarındadır Yapının tarihi usta ve kitabeleri mevcut değildir. Kesin yapım tarihine rastlanmamıştır. kuzey-güney doğrultusunda, meyilli bir arazide yer almaktadır. Arazi meyli güneyden kuzeye yükselerek artmaktadır. Ahşap sütunlarla taşınan, ahşap tavana sahiptir. Özgün hali,toprak damlı iken, sonradan kırma çatı ile kaplanmış kiremitle örtülmüştür. Dış duvarları moloz taş ve ahşapla örülmüş yapı, kuzey-güney doğrultusunda iki sıra halinde üçer ahşap sütun ile üç sahna ayrılmıştır. doğu, batı ve kuzey yönlerinde birer kapısı vardır. Doğu ve batı kapıları harime giriş sağlarken, kuzeydeki kapı ikinci kattaki kadınlar mahfeline açılmaktadır.
*
*
|