AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[murataltug1985]

Kaynak sahipatamüzesi.gov.tr

Sahip Ata Külliyesi
***
*Selçuklu veziri Hacı Sahip Ata tarafından yaptırılan külliye; cami, türbe, hankâh, çifte hamam, çeşme ve dükkândan oluşur. Larende Caddesinde yer alan külliyenin inşasına ilk 1258 yılında cami yapımı ile başlandı 1283 türbe yenilenmesi ile tamamlandı. CAMİ: eski Konya surunun Larende Kapısında olduğu için “Larende Cami” olarak da anılır. Sultan II. Keykavus’un yıllarında 1258 yılında Sahip Ata tarafından yaptırılmıştır. Mimarı Ortodoks olup İslamiyet’i seçerek Müslüman olmuş, sarayda nakkaş ve mimarlık yapmış Sahip Ata’nın yaptırdığı birçok eserde imzası olan bir mimardır. Eski cami 1871 de yıldırım düşmesiyle yenilenerek bugünkü şeklini almıştır. *Mimar Kölük’ün yaptığı cami; mihrap önü kubbeli olup geniştir yapının birçok yeri değiştirilmiş ve caminin ebatları küçültülmüştür. taç kapılar yerleştirilmiştir. .Yangından sonra orijinal kısımlardan; taç kapı, mihrap ve mihrab duvarı fil ayağı şeklindeki payandalar kalmıştır. Cami afetler tamiratlarla değişikliğe uğramış onarımlar geçirmiştir. İlk tamiri 1570 tarihli fermandır. Osmanlı döneminde 1702, 1825, 1848 de onarım görmüştür. Cumhuriyet Döneminde Atatürk’ün 19 Şubat 1931 de İnönü’ye çektiği telgraf şöyledir:*Son seyahatimde müzeleri, eski medeniyet eserlerini gözden geçirdim. İstanbul'dan başka Bursa, İzmir, Antalya, Adana ve Konya'da ki müzeler ecnebilerce tasnif edilmektedir. memleketimizde emsalsiz defineler yatmakta

*kadim eserlerin meydana çıkarılacak ilmi abidelerin muhafazası için ve arkeoloji mütehassıslarına lüzum vardır. Konya'da asırlık ihmaller sebebiyle harabi olmalarına rağmen sekiz asırlık Türk medeniyetinin hakiki şaheserleri vardır. Karatay Medresesi, Alaeddin Camisi, Sahipata medrese, ve türbesi, Sırçalı Mescid ve İnce Minare tamire muhtaç haldedir. asker işgalinde olanların tahliyesinin ve tamirinin temin buyrulmasını rica ederim.''Bu telgraftan sonra Cumhuriyet döneminde ilk tamir 1944–45 yıllarında Milli Eğitimce yaptırılmıştır. 1964 ve 1974 te sondaj yapılmış, 1981’den 2003 yıllarında Vakıflar Müdürlüğünce onarımlara tabi tutulmuş 2006 daki onarımla bugün ki şeklini almıştır.*Çifte minareli taç kapının 1871 de yıldırım düşmesi sonucu minarenin şerefe ve yukarısı yıkılmıştır. 18.yy da minarenin üst kısmı yenilenmiştir. taç kapının yüksekliği 8.20 cm, genişliği 9.55 cm, derinliği ise 3.40 cm’dir. Taç kapının açıklığı 2.60 cm yüksekliğinde sivri kemerli olup muhteşem bir işçilik sergilenmiştir. köşe kısmında yapım kitabesi yer alır.kitabede Âlemde Arap ve Acem Sultanlarının efendisi, dünya ve dinin izzeti fetih babası, Keyhüsrev oğlu Keykavus’un saltanatını Allah daim eylesin devletli günlerinde rahmete muhtaç zayıf kul El Hac Oğlu Hüseyin’in Oğlu Ali, bu mübarek mescidin imar ve inşasına 656 yılında emretti. Alah kendisini ve soyunu af ve mağfiret eyleye...” ifadesi yazılıdır.
*
*kitabelikte ise Cin Suresinin 18. ayet sonu yazılıdır. mihrabiyelerin içerisinde kıvrık dallı rumiler yer alır Taç kapının dış yüzey kenar köşelerinde kazayağı şeklinde geometrik motifler vardır. Ayet kuşağı besmele-i şerifle başlar Fetih suresi 1-13. ayetler işlenmiştir. minarelerin kaide kısımlarında kuş figürleri geometrik ve bitkisel süslemelerin yer aldığı Roma çağına ait mezarlardan alınmış sarkufajlar yer alır. En dıştaki geniş bordürde yer alan ayet kuşağında Enbiya Furkan Nebe Zümer Dehir Suresi ve ayetler işlenmiştir. Kaidenin üst kısmında birer sivri kemerli pencere açıklıkları yer alır çinilerle tezyin edilmiş alan alanda “Ebubekir ve Ali” yazısı geometrik süs olarak kullanılmıştır.

HANKAH:*

Hankâh büyük merkezlerde yer alan büyük şeyhin, pirin türbesi bulunan geniş tarikat yapılarına denir. Eşik anlamına gelir Farsça bir kelime olup yüceltme ve onurlandırma ifadesidir İlahi kelimesi ile kullanıldığında “Allah’ın Katı” şeklinde bir mana kazanır. Hankâhlar dergâhtırlar. Sahip Ata hankâhı XIII. yüzyılın Selçuklu tekke ve hankâhları arasında en büyüğüdür Mimarı belli olmayan abidevi eser Merv ve Tirmizdeki XIII. yüzyıllara ait merkezi kubbeli ve eyvanlı Orta Asya evleri ile benzer
Yapım Kitabesinin okunuşu şöyledir Allah bana kâfidir. mübarek tekke Allah’ın Salih kullarına konak ve muttaki suffa eshabına oturak olmak üzere büyük sultan, âlemde Allah’ın gölgesi, din ve dünyanın yardımcısı, fetih babası, müminlerin büyük sultan, Kılıç Arslan Oğlu Keyhüsrevin zamanında, Allah mülkünü daim, devletini kaim etsin devleti günlerinde, latif rahmeti özleyen kul Hacı Ebubekir oğlu Hüseyin oğlu Ali tarafından 678 senesi inşa edildi, Allah kabul eyleye”
*
yapı 1279 da yapıldığı III. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde Sahip Ata Ali tarafından yaptırılmıştır. Yapı 1584 e kadar zaviye olarak kullanılmış Abdurrahman İbrahim şeyhlik yaptırılmıştır Hankah 1945-50’li yıllara kadar mescit olarak kullanıldı
*Hankâhta yanında dükkânlara yer verilmiştir.beş dükkân yer alır.. Yapı bir Rönesans yapısı gibi simetriktir. Günümüzde izi olmayan bir türbeden bahsedilmektedir.Avluyu örten kubbenin ortası açık olup altında havuza yer verilmiştir. Kubbe içerisinde farklı renkte motifler yer alır. Kubbe eteğinde ayet olarak Mülk Allahın’dır ifadesi yazılmıştır.
*
TÜRBE:*

Türbe külliye içerisindedir Türbeye ilk olarak Sahip Ata’nın iki oğlu Taceddin Hüseyin ve Nasreddin Hasan’ın, Akşehir Kozağaçta, Karamanoğlu Mehmet Bey’le yaptığı savaş sonucu 1277 de şehit düşmesi üzerine türbe inşa edilerek buraya defnediliyorlar. Sahip Ata burayı aile kabristanına çevirmek isteyince eski türbenin temelleri üzerine 1283 de bugünkü türbe inşa edilmiştir. ayet kuşağındaşu mübarek imaret 1283 senesi muharreminde tecdit edildi” ifadesi yazılıdır.
Türbe dikdörtgen bir alanı kaplar Yapıda tuğla kullanılmış olup kemer, açıklıklarında kesme taş kullanılmıştır. Türbe iki katlı olup alt kısımda cenazelik yer almaktadır. üstünde ziyaretgâh vardır.

Ziyaretgâhta Sahip Ata Oğlu Taceddin Hüseyin Sahip Ata’nın küçük oğlu Nasreddin Hasan Bey, Sahip Atanın kızı Melike hatun, torunu Nasreddin Hasan Beyin oğlu Şemseddin Mehmed ve son lahitte Sahip atanın torunu yatar Lahitler muhteşem çinilerle kaplanmış kabartma ayet ve kitabe yazıları yer almaktadır. geometrik desenlidirler.*Sahip Ata kabrindeki kitabede Peygamber efendimizin: “Âdemoğlu ölünce ameli kesilir. Yalnız devam eden sadakası faydanılan ilmi kendisine dua eden çocuğu varsa hayırlı amel devam eder.” Ayakucunda ise “Merhum ve mağfur Hüseyinin oğlu Sahib-i muazzam Fahreddin Ali 684 yılı şevvalin sonlarında beka mülküne göçtü Allah kabrini nurla doldursun” ifadesi yazılıdır. Lahitte Bakara Suresi Ayet-el Kürsi Amenerresulü yazılıdır