![]() |
#11 |
![]() 1. Hz. İbrahim’in Babasına Mağfiret Dileme Sözü :
“Rabbimden senin için mağfiret isteyeceğim.[1]” Alimlerin Ayet Hakkındaki Görüşleri: Kurtubi diyor ki: “Bu ayetin anlamı şudur: Ey mü’minler, İbrahim el-Halil’in babası için mağfiret dilemesinde lehinize delil olacak bir taraf yoktur. Çünkü onun bu isteği ancak vermiş olduğu bir sözden dolayı idi.” İbn Abbas der ki: “Hz. İbrahim’in babası, kendisine Allah’a iman edeceğine ve putları terk edeceğine dair söz vermişti. Ancak babası küfür üzere ölünce, artık onun Allah’ın bir düşmanı olduğunu kesinlikle bildi ve ona dua etmeyi terketti. Buna göre Yüce Allah’ın: “Ona” buyruğundaki zamir, Hz. İbrahim’e; söz veren kişi ise onun babasıdır. Söz verenin Hz. İbrahim olduğu da söylenmiştir. Yani Hz. İbrahim babasına, kendisine mağfiret dileyeceğine dair söz vermişti. Ancak müşrik olarak ölünce ondan uzaklaştı. Bu söz verişine ise, Yüce Allah’ın “Rabbimden senin için mağfiret isteyeceğim.[2]” buyruğu da deil teşkil etmektedir.” Kadı Ebubekir b. el-Arabî der ki: “Rasulullah (s.a.v.) Ebu Talib’e mağfiret dilemek hususunda yüce Allah’ın: “Senin için Rabbimden mağfiret dileyeceğim.” Buyruğuna dayanmıştı. Yüce Allah ise ona, Hz. İbrahim’in babasına mağfiret dilemesinin, onun kâfir olduğu açıkça ortaya çıkmadan önce babasına verdiği bir söz dolayısıyla olduğunu haber verdi. Hz. İbrahim, babasının açıkça küfrünü anlayınca, ondan uzaklaştı. O halde sen ey Muhammed! Amcanın kâfir olarak öldüğünü gördükten sonra nasıl olur da ona mağfiret dileyebilirsin!”[3] İbn Abbas der ki: “İbrahim, babası ölünceye kadar onun için mağfiret dilemekte devam etti. Onun Allah düşmanı olduğu kendisine belli olunca ondan uzaklaştı. Bir rivayette ise o, şöyle demiştir: Öldüğünde onun Allah’ın düşmanı olduğu kendisine belli oldu. Mücahid, dahhak, Katade ve başkaları da –Allah onlara rahmet eylesin- böyle söylemişlerdir.”[4] Ebu Hayyan şöyle der: “İbrahim’in babası için af dilemiş olması, bu hususta başkalarının da onun gibi yapmasının uygun olduğu vehmini vermemesi için Yüce Allah, İbrahim’in babası için af dilemesinin sebebini açıkladı. Bu sebeple de, onun daha önce babasına verdiği sözdür. Zira babasının iman edeceğini düşünüyordu. Vahiy yoluyla babasının Allah’ın düşmanı olduğunu ve onun kâfir olarak öleceğini anlayıp da ümidi kesilince ondan uzaklaştı ve af dilemeye son verdi.”[5] Mahmut Toptaş diyor ki: “Lut’a (a.s.) inanmayan o ahlaksız toplumu, melekler cezalandırmak için görevlendirildiğinde de İbrahim: “Ya Rabbi bunlara bir fırsat tanı, onları helak etme.[6]” diye dua etmişti. Bu ayette İbrahim’in duası, yanık yürekliliği, yumuşak huyluluğu övülüyor. Günahkâr veya müşrik bir insanı gördüğümüzde ondan yüz çevirmemeli, ona beddua etmemeli, bilakis haline üzülmeli, ıslah olması için dua etmeliyiz.”[7] -------------------------------------------------------------------------------- [1] Meryem: 19/47. [2] Meryem: 19/47. [3] Kurtubi, Camiu li Ahkâmi’l-Kur’an, Buruc Yayınları: 8/424-425. [4] İbn Kesir Tefsiri, Çağrı Yayınları: 7/3684. [5] Ebu Hayyan, Bahru’l-Muhit: 5/105; Muhammed Ali es-Sabuni, Safvetu’t-tefasir, Ensar Neşriyat: 2/541. [6] Hud: 11/74. [7] Mahmut Topta, Şifa Tefsiri, Cantaş Yayınları: 3/410. |
|
![]() |
![]() |