![]() |
#11 |
![]() I. BÖLÜM: Hz. HÂCER ve ZEMZEM
1. Rahman’ın İkramı Zemzem : Hz. Hâcer ve İsmail as. ağacın altında ki gölgelikte idiler. Hz. Hâcer, İsmail as.'ı emziriyor ve kırbadaki sudan da, ona içiriyordu.[1] Bir süre sonra su tükenmiş ve Hz. Hâcer'in de sütü kesilmişti. İsmail as. açıkmağa başlamış, acıkdıkça da, kendisinin açlığı şiddetlenmişti. Hz. Hâcer, oğlunun açlığından,[2] susuzluğundan kıvranıp durduğuna bakıyordu.[3] Oğlunun ölmek üzere olduğunu düşünerek, Onun bu halini görmemek için, Ondan uzaktaki sefa tepesine doğru gitti, bir kimse görmek ümidiyle dinledi ve etrafına bakındı. Fakat ne bir ses, işite bildi, ne de, bir kimse görebildi.[4] Kimseyi göremeyince karşında ki Merve tepesine hızla koştu, yine dinledi ve etrafına bakındı. Fakat hiçbir kimseyi göremedi. Bununla birlikte, Hz.Hâcer, İsmail as.'ın yanına iki kere uğramaktan da, kendini alamamış, onu eskisi gibi can çekişir bulunca, mahzun ve bitkin bir halde, tekrar Safâ tepeciğine dönmüştü.[5] Hz.Hâcer Sâfa ile Merve arasında yedi kere gitmiş, gelmiştir.[6] Peygamberimiz as. “Bunun için, insanlar, Safâ ile Merve arasında sa’y ederler.” Buyurmuştur.[7] Son defa Merve tepeciği üzerine çıktığında bir ses işitti ve bu ses bir meleğe (Cebrail) aitti. Hz. Hâcer "Eğer, sen, yardım edecek güçte, isen bize, yardım et." Diye seslendi[8] ve Allah'a dua ederek " Ey Allah'ım yetişmezsen, ben de, yavrum da helak olup gideceğiz " diye yalvarınca[9] Zemzem kuyusunun bulunduğu yerde bir melek göründü,[10] Hz. Hâcer'e kim olduğunu sordu. Hz. Hâcer'de, kendisinin İbrâhim'in zevcesi olduğunu ve yanındakinin de oğlu olduğunu söyledi. Melek, İbrâhim'in kendisi ve oğlunu kime ısmarladığını (emanet ettiğini ) sordu. Hz. Hâcer'de yüce Allah'a ısmarladığını söyledi. Melek "o, sizi en, en şerefli, en keremli ve yeterli Rabb'e, ısmarlamış!" dedi. [11] Melek-Cebrail bu soruların ardından ayağının ökçesiyle yeri eşince, su, kaynamağa başladı! [12] Diğer bir rivayete göre çocuk ayağı ile (veya eli ile) kumları eşelemeye başlamış ve oradan bir su çıkmıştır.[13] Hz. Hâcer, bir yandan, Cenâb-ı Hakk'ın bir ikramı olarak, oğlu İsmail'in bulunduğu yerden su kaynamağa başlayınca Hz. Hâcer, bir yandan suya "zem zem (dur, dur)" diye sesleniyor, bir yandan boşa akmasın diye suyu, havuz gibi toprakla çevirip gölet yapmaktan geri durmuyor, bir yandan da, kırbasını doldurmağa devam ediyordu. Su ise, avuç avuç alındıkça, yerden kaynayıp duruyordu. [14] Hz.Peygamberimiz Hz.Hâcer’in bu hareketi hususunda: “Allah, Hâcer’e merhamet etsin! Eğer o, suyu kendi haline bırakmış olsaydı, bu su etrafına taşıp akan bir pınar olacaktı.” Buyurmuştur.[15] Melek, Hz.Hâcer'e "zayi ve helak oluruz diye sakın, korkmayınız! İşte, şurası, Beytullah'ın yeridir. O Beyt'i, bu çocukla Babası yapacaktır! Muhakkak ki, Allah, o işin ehlini zai etmez!" dedi. Hz.Hâcer, bu sudan içti, sütü gelince de çocuğunu, emzirdi.[16] Hâcer ile İsmail’in susuz kalmaları ve su çıkması hadisesi İslâmi kaynaklarda yer aldığı gibi, Tevratın yanında diğer yahudi kaynaklarında da yer alır.[17] -------------------------------------------------------------------------------- [1] Buhari-Sahih c.4, s.114; Taberi-Tarih c.1, s.131; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.177. [2] Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1, s.55; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.177. [3] Buhari-Sahih c.4, s.114; Ebûlfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.177. [4] Buhari-Sahih c.4, s.114; Taberi-Tarih c.1, s.130; Sâlebi-Arais s.82; Beyhaki-Delâilünnübüvve c.1, s.323; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.178. [5] Buhari-Sahih c.4, S.114; Beyhakî-Delâil, c.1, s.323; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.177, İbn.Esir-Kâmil c.1, s.95. [6] Buhari-Sahih c.4, s.114; Beyhakî-Delâil c.1, s.323; İbn.Esir.Kâmil c.1, s.103; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.178. [7] Buhari-Sahih c.4, s.114; Ezraki-Ahbaru Mekke c.1, s.55; Beyhaki-Delâilünnübüvve c.1, s.323; İbn.Esir-Kâmil c.1, s.103; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.178. [8] Buhari-Sahih c.4, S.114; Beyhaki-Delâilünnübüvve c.1, s.323, Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179. [9] Taberi-Tarih c.1, s.131; Sâlebi-Arais s.82; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179 [10] Buhari-Sahih c.4, s.114; Beyhaki-Delâilünnübüvve c.1, s.323; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179. [11] Sâlebi-Arais s.82; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179. [12] M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.177-178, İbn.Esir-Kâmil c.1, s.95. [13] Peygamberler Tarihi, M.Asım Köksal, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179, İslâm Tarihi İbnü’l-Esîr El Kâmil Fi’t -Tarih Tercümesi c1,s 95. [14] Buhari-Sahih c.4, s.114; Taberi-Tarih c.1, s.130-131; Sâlebi-Arais s.82; Beyhaki-Delâilünnübüvve c.1, s.323, Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179. [15] Ahmet b.Hanbel-Müsned c.1, s.253; Buhari-Sahih c.4, s.114; Taberi-Tarih c.1, s.131, Sâlebi-Arais s.82; Beyhakî-Delâil c.1, s.323; İbn.Esir-Kâmil c.1, s.103; Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369; Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179; Süleyman Ateş, Kur'an Ansiklopedisi: c.9 s.128. [16] Buhari-Sahih c.4, s.115; Taberi-Tarih c.1, s.131; Sâlebi-Arais s.82; Beyhaki-Delâilünnübüvve c.1, s.323, Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.9, s.369, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1, s.155; M.Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları: s.179. [17] Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi c.23 s.78. |
|
![]() |
![]() |