AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[Nagihan]

Türkiye ekonomisi Ocak-Mart 2008 döneminde yüzde 6,6 ile beklentilerin üstünde bir büyüme gerçekleştirdi. Toplam milli gelir 221,7 milyar YTL'ye çıktı. Bunda tarımdaki gelişmenin etkisi olduğu belirtiliyor. Sektör bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,6 büyüdü.

Büyüme yılın ilk çeyreğinde sürpriz yaptı. Türkiye ekonomisi Ocak-Mart 2008 döneminde yüzde 6,6 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) cari fiyatlarla yüzde 17,5 artarak 221,7 milyar YTL'ye yükseldiğini açıkladı. Büyümenin ilk çeyrekte yüzde 5,2 artmasını bekleyen ekonomistler, tarım ve hizmet sektörlerinin olumlu katkısıyla verilerin tahminlerin üzerinde gerçekleştiğini söyledi. Ekonomistlere göre, AK Parti kapatılmaz ve başta Anayasa değişikliği olmak üzere reformlar sürdürülürse yüzde 4,5'lik büyüme hedefi tutar, hatta aşılabilir. GSYH büyümesi geçen yılın son çeyreğinde yüzde 3,4, 2007'nin tamamında ise yüzde 4,5 olmuştu.

Kuraklık yüzünden geçen yıl hızlı bir küçülme yaşanan tarım sektörü bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,6 oranında büyüdü. İmalat sanayii hızlı büyümesini sürdürdü; ilk çeyrekte yüzde 7 oranında bir büyüme kaydetti. Sektörel bazda en yüksek büyüme yüzde 11,8 ile sağlık işleri ve sosyal hizmetler sektöründe yaşanırken, toptan ve perakende ticaret sektörünün büyüme oranı yüzde 6,3'ten 9,9'a yükseldi. İnşaat sektöründe geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 8,4 olan büyüme oranı bu yıl aynı dönemde yüzde 2,8'de kaldı. GSYH, sabit fiyatlarla yüzde 6,6 artarak 24 milyar 232 milyon YTL oldu. Büyüme oranı oteller ve lokantalar sektöründe yüzde 7,3'ten 5,2'ye, ulaştırma, depolama ve haberleşmede yüzde 8,4'ten 7,7'ye, mali aracı kuruluşlarda yüzde 12,7'den 8,9'a, eğitimde yüzde 7,6'dan 0,6'ya, konut sahipliğinde yüzde 2,6'dan 1,5'e geriledi. Geçen yıl ilk üç aylık dönemde yüzde 15,9 gibi yüksek bir büyüme gösteren gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde bu yıl yüzde 0,5 küçülme meydana geldi.

Geçen yıl durma noktasına gelen özel sektör yatırımlarında bu yılın ilk çeyreğinde canlanma yaşanırken, kamu yatırımlarında hızlı bir düşüş meydana geldi. Özel sektörün gayri safi sabit sermaye oluşumunda geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,8 olan artış, bu yıl aynı dönemde yüzde 11,3'e ulaştı. Bu kapsamda ilk çeyrekler itibarıyla özel sektörün geçen yıl yüzde 3,6 küçülen makine-teçhizat yatırımları bu yıl aynı dönemde yüzde 15,6 artış gösterdi. Özel sektörün inşaat yatırımlarındaki artış oranı ise yüzde 12,9'dan 4,8'e geriledi. Bu arada kamunun inşaat yatırımlarındaki düşüşün etkisiyle toplam gayri safi sabit sermaye oluşumu gerilerken, makine ve teçhizat yatırımlarında rekor düzeyde artış görüldü. Kamunun geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 3,6 gerileyen makine teçhizat yatırımları bu yıl aynı döneminde yüzde 37,2 büyüdü. Kamu kesiminin inşaat yatırımları ise geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 5,1 büyürken, bu yıl aynı dönemde yüzde 12,1 küçüldü. Bu gelişmelerle kamunun gayri safi sabit sermaye oluşumu yüzde 7,7 küçüldü. Geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 4,7 büyüyen devletin nihai tüketim harcamaları, bu yıl aynı dönemde de yüzde 4,2 oranında büyüme gösterdi. Söz konusu artış mal ve hizmet alımlarından kaynaklandı. Kamunun nihai tüketim harcamaları kapsamında maaş-ücret ödemeleri sadece yüzde 0,4 büyürken, mal ve hizmet alımlarında yüzde 10,1 artış gerçekleşti. İlk çeyrekler itibarıyla yerleşik hane halklarının tüketimi yüzde 5,5'ten yüzde 7,3'e yükseldi. Mart sonu itibarıyla son bir yılda GSYH cari fiyatlarla 889,4 milyar, sabit fiyatlarla ise 102,5 milyar YTL oldu. GSYH, önceki bir yıllık döneme göre sabit fiyatlarla yüzde 4,1 büyüdü.

Oyakbank: Yüzde 4'ten fazla büyüme ihtimali güçlendi

Büyüme rakamlarını değerlendiren Oyakbank, birinci çeyrekte büyümenin, beklentilerinin çok üzerinde açıklandığını, özel tüketimlerin katkısının şaşırtıcı bir şekilde 2006'nın ikinci çeyreğinden bu yana en yüksek seviyeye çıktığını bildirdi. Oyakbank, "Benzer bir eğilim, özel yatırımların katkısında da görüldü. 2008'te yüzde 4'ün üzerinde büyüme görme ihtimali güçlendi." dedi. Sengül Dağdeviren tarafından kaleme alınan 'Ekonomi Notları'na göre, yüzde 4,9'luk piyasa ortalama beklentisinin yüzde 35 üzerinde gerçekleşen büyüme verisinde sektör bazında sürpriz yapan kalemler arasında ise yine benzer sebeplerle toptan ve perakende ticaretteki canlılık ile ulaştırma sektörünün katkısının yüksekliği öne çıktı. Son dönemde imalat sanayiindeki büyümenin motoru haline gelen ihracattaki artışın ilk çeyrekteki büyümeye katkısının mevsimsel olarak güçlü olduğu, ithalattaki hızlı artışla birlikte net ihracatın katkısının ise negatif olmaya devam ettiği, ancak 2007'nin ikinci yarısına oranla kısmen iyileşme kaydettiği görüldü. Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Girgin de AK Parti'ye karşı açılan kapatma davasının belirsizlik oluşturduğunu ifade ederek, "Kapatma davasının getirdiği belirsizlik tüketim üzerinde baskı oluşturacaktır. Dava mart ayı ortasında açıldı dolayısıyla etkilerini ikinci ve üçüncü çeyreklerde göreceğiz. İkinci çeyrekten itibaren, faiz artırımları ve kurun seviyesi yavaşlamanın ana belirleyenleri olacak." dedi. Finans Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı ise sanayi sektörünün büyümesi ile oluşturduğu katma değer arasında farka ve tarımda toparlanmanın başlamış olduğuna dikkat çekerek şunları aktardı: "Tarımdaki büyüme diğer çeyreklerde de bu şekilde sürerse büyümeye destek olmaya devam eder. Hizmet sektörü hâlâ büyümedeki en büyük paya sahip; ilk çeyrekteki büyümesi yüzde 5,5 (toplam sanayinin yüzde 8'lik oranının altında). İkinci çeyrekten itibaren politik belirsizliğin etkisi, global kredi krizinin beklenenden uzun sürmesi ve faiz artırımlarının etkisiyle hizmet sektörünün büyümeye katkısının daha belirgin olarak azalacağını düşünüyoruz."

Tüketime üç ayda 170,6 milyar YTL

Yurt içi tüketim harcamalarının yılın ilk çeyreğindeki tutarı cari fiyatlarla yüzde 17,7, sabit fiyatlarla yüzde 7,1 artışla 170,6 milyar YTL'ye ulaştı. TÜİK tarafından açıklanan harcama yöntemiyle GSYH verilerinden yapılan belirlemeye göre, yurt içi yerleşikler ile yerleşik olmayanların harcamalarındaki artış tüketimde canlanmaya işaret etti. Ocak-mart döneminde yurt içinde yapılan tüketim harcamalarının 45,4 milyar YTL'sini gıda, içki ve tütün harcamaları oluşturdu. Söz konusu harcamalar cari fiyatlarla yüzde 25,6, sabit fiyatlarla yüzde 5,8 artış gösterdi. Toplam tüketim harcamaları içinde gıda, içki ve tütünün geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 25 olan payı bu yıl yüzde 26,6'ya yükseldi. Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar için yapılan harcamalar sabit fiyatlarla yüzde 4,4 artarak 33,9 milyar yeni lira olurken, ulaştırma ve haberleşme harcamaları cari fiyatlarla yüzde 25,4, sabit fiyatlarla yüzde 17,7 artışla 28,9 milyar YTL'ye ulaştı. Ulaştırma ve haberleşmenin tüketim harcamaları içindeki payı yüzde 16'dan 17'ye yükseldi. Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri için yapılan harcamalar 14 milyar 14,1 milyon, giyim ve ayakkabı harcamaları 11 milyar 257,8 milyon yeni lira oldu. Üç ayda, lokanta ve otellerde 8,2 milyar, sağlık için 7,2 milyar, eğlence ve kültür için 7,2 milyar, eğitim için 3 milyar YTL tutarında harcama yapıldı. Ankara, Anka

MÜSİAD Başkanı Ömer Cihad Vardan

İç ve dış olumsuzluklara rağmen büyüme çok iyi

İlk çeyrek büyüme oranı, yurt içi ve dışı olumsuzluklara rağmen oldukça iyi bir gelişme. Geçen yılın ilk çeyreğiyle karşılaştırıldığında, bazı sektörlerde gerileme ve durağanlık görülürken, bazılarındaki yüksek performanstan dolayı ulaşılan GSYH büyümesi umut verici. Hükümeti oluşturan parti hakkında açılmış olan kapatma davasının ekonomiyi derinden sarstığı muhakkak. Bu sebeple hem yurtiçindeki hem de yurtdışındaki menfi gelişmelerin had safhaya çıktığı bu dönemde açıklanan veriler moral verdi.

Konya Sanayi Odası Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil

Sanayicinin tekrar yatırıma yönelmesi için moral verici

İlk çeyreğe ilişkin büyüme rakamı umut verdi. Geçen yıl büyüme hızı yüzde 4,5 olmuştu. 2008 ilk çeyreğine ilişkin açıklanan yüzde 6,6'lık büyüme sanayicinin yeniden yatırıma yönelmesi için moral olabilir. Aslında ülkemiz için sürdürülebilir büyüme gerekiyor, bunun için de yüzde 7'nin altındaki büyüme rakamları kabul edilebilir değildir. Büyümenin istenilen düzeyde devam edebilmesi için yerli yatırımcının yanı sıra yabancı yatırımlara da ihtiyaç var. Türkiye iyi yolda, herkesin gelecekten ümitli olması lazım.

Yüzde 7'nin altı başarısızlık ancak 6,6 da umut verici

Yüzde 7'nin altındaki büyümeyi başarısızlık olarak görüyoruz. Yüzde 6,6'lık büyüme de bizim için iyi ve umut veriyor. İnşallah iki, üç ve dördüncü çeyreklerde de devam eder. Ancak, birinci çeyrekte 15 Mart'tan itibaren parti kapatma davası konuşulmaya başlandı. Yani birinci çeyrekteki büyümede siyaset fazla yoktu. 6,6 oranını bundan yakalamış olabiliriz. İkinci çeyreğe bakarak daha sağlıklı bir tahlil yapabiliriz. Büyüme, iş gücü için çok önemli. Hedef dünyayı yakalamaksa yüzde 7'lik büyüme sürdürülmeli.

Zaman